استفاده ترکیبی از پارامترهای کیفی در آبخوان و آبریز دشت موسیان به منظور تشخیص تأثیرپذیری کیفی آبخوان از جریان‌های سطحی

Authors

  • احسان بابانژاد کارشناسی ارشد مهندسی. عمران-مهندسی محیط زیست، دانشگاه صنعتی نوشروانی بابل
  • سید صابر حسینی کریمی کارشناسی ارشد مهندسی. عمران-مهندسی محیط زیست، دانشگاه صنعتی نوشروانی بابل
  • فرهاد قادری گروه مهندسی محیط زیست دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
Abstract:

تعیین شرایط کیفی بلندمدت منابع آبی مختلف به‌خصوص در مناطق دارای اقلیم خشک، بسیار اهمیت دارد. با تعیین روند تغییرات کیفیت منابع آبی، بررسی پایداری کیفی منابع امکان‌پذیر شده و این نتیجه در برنامه­ریزی­های بلند­مدت استفاده می‌گردد. ایران از جمله مناطق خشک و نیمه‌خشک به شمار می­رود. ازاین‌رو در این مقاله پارامترهای کیفی منابع آبی سطحی و زیرزمینی دشت­ حاصلخیز موسیان در ایران مورد مطالعه قرار گرفت و برای نخستین مرتبه از طریق بررسی روند تغییرات پارامترهای کیفی منابع آبی سطحی و زیرزمینی، راهکاری برای تعیین احتمال ارتباط منابع آب سطحی و زیرزمینی بیان و از مدل‌سازی به روش المان محدود، برای تأیید نتیجه حاصل استفاده شد. برای این منظور داده­های آبریز و آبخوان طی دوره 10 ساله جمع­آوری گردید. در بررسی­های آماری صورت گرفته در توزیعتی-استودنت (t-student) در سطح احتمالی اطمینان 95%، بیشترین مقدار پارامتر­های سختی، TDS، EC، Ca، NO3، HCO3، SO4، CL، Mg و Na در آب سطحی (رودخانه آبدانان) به ترتیب 5/70، 5/124، 201، 1/91، 5/7، 3/82، 2/15، 7/11، 8/3 و 14.9 میلی‌گرم بر لیتر به دست آمد که بر اساس استاندارد 1053 ایران، آب­ رودخانه قابل شرب است. بر اساس بررسی آماری کیفیت منابع آب زیرزمینی نیز مناسب بود. همچنین در این مطالعه بر اساس داده­های جمع‌آوری‌شده بلندمدت و آزمون من-­کندال (Mann-kendall)، روند تغییر کیفیت منابع آب سطحی و زیرزمینی منطقه مورد بررسی قرار گرفت. مطابق نتایج به‌دست‌آمده، روند کاهش کیفیت برای آب­های سطحی در تمامی پارامتر­های مورد بررسی (به ‌غیراز سولفات و Mg) در سطح خطای 5% تایید گردید و در آب­های زیرزمینی نیز کاهش کیفیت TDS در سطح خطای 5% گزارش شد. این نتایج هشداری برای برنامه­ریزی بلندمدت برای منابع آبی است. در نهایت با توجه به تشابه تقریبی نتایج آبخوان و آبریز دشت فرضیه ارتباط این منابع مطرح گردید که با مدل‌سازی به روش المان محدود مشخص شد که آبخوان دشت تا ارتفاع 70 متر از رودخانه آبدانان تأثیر می­پذیرد. بر اساس نتایج، با انجام مطالعاتی مشابه در مناطق دیگر و مشاهده یکسانی روند تغییرات پارامترهای کیفی منابع آب سطحی و زیرزمینی و تأیید ارتباط هیدرولیکی این دو منبع، می‌توان با دقت بسیار بالا، تعیین روند تغییرات پارامترهای کیفی یک منبع را بر اساس منبع دیگر پیش‌بینی نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی با استفاده از GIS و زمین‌آمار (مطالعه موردی: آبخوان دشت شهربابک)

آب­های زیرزمینی از منابع مهم بهره­برداری ازآب در مناطق خشک و نیمه­خشک می­باشند. هدف از این پژوهش ارزیابی دقت روش­های درونیابی جهت پیش­بینی پراکنش مکانی تعدادی از شاخص­های کیفی آبهای زیرزمینی دشت شهربابک واقع در غرب استان کرمان می­باشد. در این مطالعه ابتدا داده­های کیفی 56 حلقه چاه با توجه به پراکنش و صحت آن­ها در سال آبی 91-1390 انتخاب، و سپس کنترل و بازسازی داده­ها صورت گرفت. آزمون کلوموگروف- ...

full text

مدیریت کمی و کیفی آبخوان دشت رامهرمز با استفاده از مدل ریاضی در MODFLOW و MD3DMS

      مدلسازی یکی ازروشهای غیر مستقیم مطالعه منابع آبهای زیرزمینی است که بعلت کارایی بالا و هزینه کمتر نسبت به روشهای دیگر در حال حاضر توجه زیادی رابه خود جذب نموده است. مطالعه حاضربا استفاده ازنسخه مادفلویPMWIN 5.3  در دشت رامهرمز در استان خوزستان صورت گرفته است. منطقه مورد مطالعه 267 کیلومتر مربع است که به یک لایه با 7735سلول تقسیم شده است. نتایج اندازه­گیری سطح ایستابی و غلظت نیترات، داده­ها...

full text

ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان دشت خوی با استفاده از روش ترکیبی

توسعه کشاورزی و صنعت موجب افزایش شدید مصرف آب و به دنبال آن کاهش کمی، کیفی منابع آب زیرزمینی شده است. یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از آلودگی منابع آب‌های زیرزمینی شناسایی مناطق آسیب‌پذیر آبخوان‌ها است. در این پژوهش به منظور ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان دشت خوی از روش‌های DRASTIC، SINTACSو روش‌ ترکیبی(DSM) که حاصل ترکیب این دو روش است، استفاده شده‌است. روش‌های DRASTIC و SINTACS از پارامترهای...

full text

ارزیابی آسیب پذیری کیفی آبخوان دشت بیرجند به روش SINTACS

با توجه به اهمیت منابع آب‌های زیرزمینی و بحران کم‌آبی در ایران باید توجه بسیار زیادی به این منابع شود. یکی از چالش ها در این خصوص آلوده شدن این منابع است، لذا با بررسی‌های مناسب باید مناطقی که تحت تأثیر آلودگی قرار دارند شناسایی‌شده و برای رفع آلودگی اقدامات لازم صورت گیرد. در بسیاری از موارد، آلودگی آب‌های زیرزمینی بعد از آلوده شدن چاه‌های آب شرب شناسایی می‌شوند. شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان...

full text

کاربرد آنالیزهای چند متغیره، اندیس‌های اشباع و دیاگرام‌های ترکیبی در تحلیل کیفی آبخوان آبرفتی دشت کرمان

خصوصیات شیمیایی آبخوان آب زیرزمینی دشت کرمان مورد مطالعه قرار گرفته و از نتایج آزمایشات فیزیکی و شیمیایی مربوط به 58 حلقه چاه عمیق استفاده گردیده است. در این نمونه‌ها خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و یون‌های اصلی (Na+, K+, Ca++, Mg++, Cl-, SO4- -, HCO3-) مورد سنجش قرار گرفته‌اند. روشهای مختلف شامل دیاگر...

full text

مدیریت کمی و کیفی آبخوان دشت رامهرمز با استفاده از مدل ریاضی در modflow و md۳dms

مدلسازی یکی ازروشهای غیر مستقیم مطالعه منابع آبهای زیرزمینی است که بعلت کارایی بالا و هزینه کمتر نسبت به روشهای دیگر در حال حاضر توجه زیادی رابه خود جذب نموده است. مطالعه حاضربا استفاده ازنسخه مادفلوی p‏mwin 5.3  در دشت رامهرمز در استان خوزستان صورت گرفته است. منطقه مورد مطالعه 267 کیلومتر مربع است که به یک لایه با 7735سلول تقسیم شده است. نتایج اندازه­گیری سطح ایستابی و غلظت نیترات، داده­های لی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 1

pages  160- 176

publication date 2018-11-22

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023